Abstract:
การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีความมุ่งหมาย เพื่อศึกษาบริบททั่วไปของการจัดการเรียนการสอน และกระบวนการจัดการเรียนการสอน หลักสูตรดนตรีพื้นบ้านอีสาน ระดับมัธยมศึกษา ในวิทยาลัยนาฏศิลปร้อยเอ็ด โดยดำเนินการสร้างแบบสัมภาษณ์ หาความสอดคล้องของข้อคำถาม และเก็บข้อมูลจาก กลุ่มบุคคลผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วย ครูผู้สอน ผู้บริหาร และผู้ผ่านกระบวนการหลักสูตร จากนั้นนำข้อมูลมาวิเคราะห์ สังเคราะห์และนำเสนอโดยการเขียนบรรยายความเชิงพรรณนา
โดยผลการศึกษาวิจัยพบว่า
1. บริบททั่วไปของการจัดการเรียนการสอนนั้นเป็นการจัดการเรียนการสอนด้านต่าง ๆในด้านหลักสูตรและงานวิชาการคำนึงถึงความสำคัญในการยกระดับศาสตร์ด้านดนตรีพื้นบ้านอีสานให้มีความสำคัญเทียบเท่ากับสาขาวิชาดนตรีอื่น ๆ มีการกำหนดหลักสูตรที่ชัดเจนจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านดนตรีพื้นบ้านอีสานและด้านการศึกษาส่วนด้านครูและบุคลากร ต้องมีความเชี่ยวชาญเฉพาะโดยจะต้องเป็นผู้มีทักษะ ประสบการณ์ทางด้านดนตรีพื้นบ้านอีสานเป็นอย่างดีมีการบริหารงานการเรียนการสอนแบบคณะกรรมการบริหารสถานศึกษา ควบคุมการจัดการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ และสภาพแวดล้อมทั่วไป อาคารสถานที่มีความเหมาะสมกับการเรียนทักษะทางดนตรี เพื่อส่งเสริมการเรียนการสอนด้านดนตรีพื้นบ้านอีสานให้มีประสิทธิภาพสูงสุด จากบริบทต่าง ๆร่วมกันบนพื้นฐานของหลักสูตร มีการจัดสรรงบประมาณเพื่อตอบสนองวัสดุครุภัณฑ์เครื่องดนตรีที่เพียงพอ และมีเป้าหมายในการผลิตผู้เรียนให้ประสบความสำเร็จตามเป้าประสงค์ของการจัดการเรียนการสอน ตามหลักสูตร
2. ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอนนั้นเป็นการจัดการเรียนการสอนที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของวิทยาลัยฯ มีการกำหนดเนื้อหาหลักสูตรไว้อย่างชัดเจน เริ่มจากการวางแผนและกำหนดการสอนก่อนนำเข้าสู่บทเรียน โดยเป็นการวิเคราะห์หลักสูตรเพื่อสร้างความเข้าใจ ทัศนคติที่ดี ความรักและภูมิใจในการเรียน ซึ่งผู้สอนจะต้องมีวางแผนการสอนล่วงหน้าเสมอ จากนั้นจึงมีการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ โดยเน้นให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะอย่างอิสระโดยมีผู้สอนที่เชี่ยวชาญเฉพาะด้านคอยชี้แนะซึ่งจะใช้บทเรียนที่มีความหลากหลายเหมาะสมกับผู้เรียนแต่ละคน เน้นการฝึกฝนเครื่องดนตรีให้มีความลึกซึ้งเฉพาะด้าน ใช้การบูรณาการการสอนแบบภูมิปัญญาเดิมร่วมกับทฤษฎีการเรียนรู้ทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ โดยบทบาทของผู้สอนและผู้เรียนจะร่วมกันสร้างสรรค์ผลงานผ่านกระบวนการทางดนตรีและสรุปบทเรียนเป็นขั้นตอนสุดท้ายของกิจกรรมการสอน ซึ่งผู้เรียนมีบทบาทในการตระหนักถึงการเรียน ได้ทบทวนความรู้และพัฒนาทักษะทั้งในและนอกห้องเรียนและผู้สอนมีบทบาทในการสร้างประสบการณ์จริงในด้านดนตรีพื้นบ้านการแนะแนวทางแหล่งการเรียนรู้เพิ่มเติม เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ก่อนถึงกระบวนการวัดและประเมินผล ซึ่งมีจุดหมายในการคาดคะเนผู้เรียน การพัฒนาปรับปรุงผู้เรียนจากการร่วมกันสร้างเกณฑ์มาตรฐานการวัดและประเมินผลทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ และทำการวัดผล คำนึงถึงวิธีการประเมินด้วยเครื่องมือและวิธีการที่เหมาะสม และให้ผู้สอนร่วมกันหาแนวทางเพื่อให้ผู้เรียนสามารถผ่านกระบวนการวัดผล จึงจะครบกระบวนการจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร
