Abstract:
การวิจัยครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาบทบาทของพระสังฆาธิการในการบริหารจัดการงานทางสังคมแก่ประชาชนตามหลักพุทธศาสนา ในเขตอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ ใน 6 ด้าน คือ ด้านการปกครอง ด้านการศาสนศึกษา ด้านการศึกษาสงเคราะห์ ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ด้านการสาธารณูปการ และการด้านสาธารณสงเคราะห์ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ พระสังฆาธิการระดับเจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะตำบลและเจ้าอาวาส ในเขตอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ จำนวน 55 รูป เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามมี 3 ลักษณะ คือ แบบตรวจสอบรายการ แบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ และแบบปลายเปิด ได้ค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ .9198 สถิติพื้นฐานที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า 1. บทบาทของพระสังฆาธิราชในการบริหารจัดการงานทางสังคมแก่ประชาชน ตามหลักพุทธศาสนา ในเขตอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านการศึกษาสงเคราะห์อยู่ในระดับปานกลาง นอกนั้นอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยสูงไปหาต่ำจะได้ดังนี้ คือ ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ด้านการสาธารณูปการ ด้านการสาธารณสงเคราะห์ ด้านการปกครอง ด้านการศาสนศึกษา และด้านการศึกษาสงเคราะห์ ตามลำดับ 2. ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะอื่นๆ ที่มีจำนวนมากที่สุด คือ พระสังฆาธิการควรบริหารวัดให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของเยาวชนและประชาชนเพื่อเพิ่มความเข็มแข็งของชุมชน รองลงมา คือ พระสังฆาธิการควรร่วมมือกับโรงเรียนและส่งพระภิกษุที่มีความรู้ความสามารถ ช่วยสอนศีลธรรมในโรงเรียนต่างๆ ใหมากขึ้น และพระสังฆาธิราชแต่ละตำบล ควรจัดให้มีการเรียนการสอน ทั้งทางโลกและทางธรรมแก่เด็กและเยาวชนอย่างแท้จริง ตามลำดับ
