Abstract:
แนวทางการจัดการสถาปตยกรรมพื้นถิ่นเพื่อการทองเที่ยวโดยชุมชน จังหวัดบุรีรัมย มี
วัตถุประสงคในการทําวิจัย 3 ประการคือ 1) เพื่อศึกษาประวัติความเปนมาของชุมชน และประวัติ
สถาปตยกรรมพื้นถิ่น 2) เพื่อศึกษาลักษณะทางกายภาพของสถาปตยกรรมพื้นถิ่น จัดทําแบบทาง
สถาปตยกรรมเพื่อการอนุรักษและนําเสนอตอชุมชน 3) เพื่อเสนอแนวทางการออกแบบภูมิสถาปตยกรรม
ทางการทองเที่ยวและนําเสนอตอชุมชน โดยดําเนินการในพื้นที่ 3แหง ดังนี้1)อุโบสถพื้นถิ่น วัดมณีจันทร
อําเภอพุทไธสง 2)อุโบสถพื้นถิ่น วัดบรมคงคา อําเภอพุทไธสง 3) อุโบสถพื้นถิ่น วัดทาเรียบ อําเภอ
นาโพธิ์ รวมกับชุมชนในการศึกษาประวัติชุมชนโดยใชวิธีการสัมภาษณ การสํารวจ รังวัดสถาปตยกรรมพื้น
ถิ่น เพื่อจัดทําแบบทางสถาปตยกรรมและนําเสนอตอชุมชน จากการสํารวจความเห็นชาวชุมชนจํานวน 84
คน พบวาผลการดําเนินการวิจัยในขั้นนี้ทําให1) ชุมชนเกิดความตระหนักในการอนุรักษสถาปตยกรรมพื้นถิ่น
2) ชุมชนใหความสําคัญกับสถาปตยกรรมพื้นถิ่น 3) ชุมชนเกิดแรงจูงใจในการอนุรักษสถาปตยกรรมพื้นถิ่น
4) ชุมชนมีแนวทางในการอนุรักษสถาปตยกรรมพื้นถิ่น 5) การวิจัยนี้ทําใหชุมชนมีสวนรวมในการอนุรักษ
สถาปตยกรรมพื้นถิ่น ทั้ง 5 ประเด็นอยูในระดับมากที่สุด และจากการสํารวจความเห็นของผูรวมกิจกรรม
ทัศนศึกษาสถาปตยกรรมพื้นถิ่น พบวาศักยภาพของสถาปตยกรรมพื้นถิ่นเพื่อจัดการเปนแหลงทองเที่ยว ทั้ง
3 แหงมีความดึงดูดใจ มีความสําคัญตอชุมชนและชุมชนมีสวนรวมในการอนุรักษและรักษาสถาปตยกรรม
พื้นถิ่น อยางไรก็ตามจากการสํารวจความเห็นผูตอบแบบสอบถามพบวาศักยภาพในดานกายภาพ ดานการ
รองรับนักทองเที่ยวมีประเด็นที่มีความเห็นดวยระดับนอยถึงระดับปานกลาง จึงดําเนินการออกแบบปรับปรุง
ภูมิทัศนประกอบดวยสิ่งอํานวยความสะดวก เชน ที่จอดรถ หองน้ําสาธารณะ ปายและการใหบริการขอมูล
แหลงทองเที่ยวเปนตน โดยมีแนวคิดในการออกแบบใหมีเอกลักษณของพื้นถิ่น การใชวัสดุในพื้นถิ่นการ
จัดการกอสรางไดโดยชุมชน และนําผลการออกแบบภูมิทัศนไปสอบถามชาวชุมชนจํานวน 53 คนพบวาผล
ของการออกแบบทําใหชุมชนมีแนวทางปรับปรุงภูมิทัศนรอบสถาปตยกรรมพื้นถิ่นใหสวยงาม ทําให
นักทองเที่ยวสามารถเที่ยวชมสถาปตยกรรมพื้นถิ่นไดโดยสะดวก มีสิ่งอํานวยความสะดวก เชน หองน้ํา
ที่จอดรถ มีกิจกรรมหลากหลาย มีความสะอาด นักทองเที่ยวรูขอมูลสถาปตยกรรมพื้นถิ่นและชุมชน ผลการ
ออกแบบมีสวนในการอนุรักษสถาปตยกรรมพื้นถิ่นและใชประโยชนสถาปตยกรรมพื้นถิ่น เพื่อการทองเที่ยว
โดยชุมชนได จึงมีขอเสนอแนะผูที่เกี่ยวของ เชน สถาบันการศึกษา หนวยงานดานการทองเที่ยว องคการ
บริหารทองถิ่น รวมมือกับชุมชนจึงจะทําใหชุมชนสามารถดําเนินการจัดการทองเที่ยวโดยชุมชนไดและการ
ดําเนินการปรับปรงุ ภมู ิทัศนใหรองรับการทองเที่ยวควรดําเนินการศึกษาและออกแบบเฉพาะแตละพื้นที่ โดย
ทําการศึกษาขอมูลเชิงลึก ทั้งในดานภูมิศาสตร สังคมและวัฒนธรรมเฉพาะพื้นที่ จึงจะทําใหไดภูมิทัศนที่
เฉพาะและเหมาะสมกับพื้นที่นั้น