สภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2

Abstract

จุดมุ่งหมายของการวิจัย เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลัก ธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำแนกตามขนาดของสถานศึกษาและประสบการณ์ในการทำงาน มี 6 หลัก คือ (1) หลักนิติธรรม (2) หลักคุณธรรม (3) หลักความโปร่งใส (4) หลักการมีส่วนร่วม (5) หลักความรับผิดชอบ (6) หลักความคุ้มค่า กลุ่มตัวอย่าง ได้จากการสุ่มประชากร คือ ผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 โดยใช้ตารางกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างของเครจซี่และมอร์แกน ได้กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 149 คน จำแนกตามขนาดของสถานศึกษา คือขนาดใหญ่และใหญ่พิเศษ จำนวน 34 คน ขนาดกลาง จำนวน 85 คน และขนาดเล็ก จำนวน 30 คน โดยแบ่งแบบชั้นอย่างมีสัดส่วนแล้วสุ่มอย่างง่าย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ค่า t-test แบบ Independent Simple t-test วิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One-way Analysis of Variance) และเปรียบเทียบรายคู่ตามวิธีการของเชฟเฟ่ การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป SPSS for Windows กำหนดค่าสถิติที่ระดับนัยสำคัญ .05 ผลการวิจัย พบว่า 1. สภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 โดยรวมและรายหลักธรรมาภิบาลอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับจากหลักที่มีค่าเฉลี่ยสูงไปหาค่าเฉลี่ยต่ำ ได้แก่ หลักนิติธรรม หลักความโปร่งใส หลักคุณธรรม หลักความรับผิดชอบ หลักความคุ้มค่าและหลักการมีส่วนร่วม 2. เปรียบเทียบสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำแนกตามประสบการณ์ในการทำงานและขนาดของสถานศึกษา พบว่า 2.1 สภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา จำแนกตามประสบการณ์ในการดำรงตำแหน่ง พบว่า โดยรวม ผู้บริหารสถานศึกษาที่มีขนาดของสถานศึกษาแตกต่างกัน มีสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาล แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ .05 และเมื่อพิจารณาเป็นรายหลักธรรมาภิบาล พบว่า หลักการมีส่วนร่วมและหลักความคุ้มค่าผู้บริหารสถานศึกษา ที่มีขนาดของสถานศึกษาแตกต่างกัน มีสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาล แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ .05 2.2 สภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา จำแนกตามขนาดของสถานศึกษา พบว่า โดยรวม ผู้บริหารสถานศึกษาที่มีขนาดของสถานศึกษาแตกต่างกัน มีสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาล แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ .05 และเมื่อพิจารณาเป็นรายหลักธรรมาภิบาล พบว่า หลักการมีส่วนร่วมและหลักความคุ้มค่าผู้บริหารสถานศึกษา ที่มีขนาดของสถานศึกษาแตกต่างกัน มีสภาพการบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาล แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ .05 3. ปัญหาและข้อเสนอแนะ การบริหารจัดการศึกษาที่ดีตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา พบว่า ที่เป็นปัญหาทากที่สุดในการบริหารงานวิชาการ คือ ผู้บริหารและครูยังขาดความรู้ความเข้าใจและไม่มีทักษะในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา ที่เป็นปัญหามากที่สุดในการบริหารงานบุคคล คือ บุคลากรขาดแคลนและมีจำนวนจำกัด ที่เป็นปัญหามากที่สุดในการบริหารงานงบประมาณ คือ งบประมาณที่จัดสรรให้น้อย ที่เป็นปัญหามากที่สุดในการบริหารงานทั่วไป คือ งานเอกสารและธุรการมากเกินไป ทำให้การบริหารงานวิชาการไม่เพียงพอ ส่วนข้อเสนอแนะในการแก้ปัญหาการบริหารงานวิชาการ ได้แก่ ควรจัดอบรมศึกษาดูงานวิธีการวัดและประเมินผล และควรจัดอบรมเชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา การบริหารงานบุคคล ได้แก่ ควรบรรจุและแต่งตั้งครูที่ขาดแคลนให้ตามความต้องการของโรงเรียน และควรบรรจุและแต่งตั้งครูในสาขาวิชาที่ขาดแคลน การบริหารงานงบประมาณ คือ ควรมีการจัดสรรเงินอุดหนุนค่ารายหัวเด็กนักเรียนให้เท่าเทียม หรือใกล้เคียงกับโรงเรียนเอกชน และควรมีครูสายสนับสนุนการสอนเพื่อทำหน้าที่ธุรการ การเงินและพัสดุ การบรอหารงานทั่วไป คือ ควรจัดหางบประมาณสนับสนุนจากแหล่งอื่นๆ ในการจัดซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์หรือติดตั้งอินเตอร์เน็ต และควรมีการปรับปรุงการทำข้อมูลสารสนเทศให้ทันสมัยอยู่เสมอ โดยมอบหมายหน้าที่ให้มีเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบโดยเฉพาะ