Abstract:
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อผลิตสบู่ยับยั้งเชื้อแบคทีเรียก่อโรคทางผิวหนังจากสารสกัดของผลต้นแปะ (Vitex quinata (Lour.) F.N. Williams) ที่มีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อ Staphylococcus aureus และ Staphylococcus epidermidis ผลการทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดในการยับยั้งเชื้อโดยวิธี agar diffusion พบว่า สารสกัดหยาบของผลต้นแปะด้วยตัวทำละลาย 95% เอทานอล สารสกัดส่วนที่ละลายในเฮกเซน คลอโรฟอร์ม เอทิลอะซิเตทและน้ำสามารถยับยั้งเชื้อ S. aureus ได้ โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของโซนใสเท่ากับ 18.20, 7.15, 12.00, 23.50 และ 12.30 มิลลิลิตร ตามลำดับ ในขณะที่เชื้อ S. epidermidis ขนาดของโซนใสมีค่า 16.40, 7.20, 8.20, 20.20 และ 10.40 มิลลิลิตร ตามลำดับ ดังนั้น จึงนำสารสกัดส่วนที่ละลายในเอทิลอะซิเตทซึ่งมีฤทธิ์สูงสุดในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียทั้งสองชนิดมาเตรียมสบู่ก้อนที่อัตราส่วนน้ำมันผสมระหว่างน้ำมันมะพร้าว : น้ำมันปาล์ม : น้ำมันเมล็ดทานตะวัน เท่ากับ 150 : 150 : 50 มิลลิลิตร โดยผสมสารสกัดผลต้นแปะที่ 0, 5, 15 และ 25 มิลลิลิตร ตามลำดับ และทำการทดสอบฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อ พบว่า อัตราส่วนที่ผ่านเกณฑ์การยอมรับของ มอก. 29-2545 คือ อัตราส่วนผสมระหว่างน้ำมันผสม : สารสกัดผลต้นแปะอัตราส่วนเท่ากับ 350 : 25 มิลลิลิตร