บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุน ผลตอบแทน และความคุ้มค่าของธุรกิจ โฮมสเตย์ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชนบ้านโคกเมือง ต้าบลจรเข้มากอ้าเภอประโคนชัยจังหวัด บุรีรัมย์ ซึ่งเก็บรวบรวมข้อมูลจากครัวเรือนที่ประกอบธุรกิจโฮมสเตย์ในเขตชุมชนบ้านโคกเมือง จ้านวน 20 ครัวเรือน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม และสถิติที่ใช้ใน การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า 1) ผู้ประกอบการธุรกิจโฮมเสตย์ในเขตชุมชนบ้านโคกเมืองเป็นเพศหญิง อายุระหว่าง 51 – 60 ปี สถานะเป็นเจ้าของกิจการ การศึกษาต่้ากว่ามัธยมศึกษาปีที่ 3 และประกอบ อาชีพกสิกรรม 2) ธุรกิจโฮมเสตย์ในเขตชุมชนบ้านโคกเมือง มีรูปแบบการบริหารจัดการวิสาหกิจ ชุมชน ระยะเวลาด้าเนินธุรกิจอยู่ระหว่าง 6 – 10 ปี จุดเด่นของธุรกิจโฮมเสตย์เน้นการท่องเที่ยวทาง วิถีชีวิต ประเพณีและวัฒนธรรม การบริการที่มีเป็นห้องพักประเภทห้องพักเป็นกลุ่ม/หมู่คณะ จุดมุ่งหมายของลูกค้าในการเข้าพักโฮมสเตย์คือ ทัศนศึกษา/ดูงาน และการเดินทางของลูกค้าใช้ รถยนต์ส่วนตัว 3) ธุรกิจโฮมสเตย์ในเขตชุมชนบ้านโคกเมือง ต้าบลจรเข้มาก อ้าเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ มีรายได้จากการเข้าพัก จ้านวน 655,200 บาท/ปี และมีต้นทุนรวม 282,012 บาท/ปี โดยแยกเป็นต้นทุนขาย จ้านวน 151,296 บาท/ปี และค่าใช้จ่ายในการด้าเนินงาน จ้านวน 130,716 บาท/ปี ส่งผลให้ครัวเรือนที่ประกอบธุรกิจโฮมสเตย์มีผลการด้าเนินงานเป็นก้าไรสุทธิ จ้านวน 376,188 บาท/ปี คิดเป็นอัตราก้าไรสุทธิ 57.15 % 4) ครัวเรือนที่ประกอบธุรกิจโฮมสเตย์ในเขตชุมชน บ้านโคกเมืองมีความคิดเห็นเกี่ยวกับความคุ้มค่าของธุรกิจโฮมสเตย์ตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงอยู่ ในระดับมากสุด 2 ด้าน คือ ด้านการบริหารทรัพยากรธรรมชาติ และด้านการจ้างงาน และอยู่ในระดับ มาก 2 ด้าน คือ ด้านการลงทุน และด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน