โครงการย่อยที่ 1 ฤทธิ์ต้านแบคทีเรียก่อโรคบางชนิดของสารสกัดจากเห็ดพื้นบ้านที่พบ บริเวณพื้นที่วนอุทยาน ภูเขาไฟกระโดง ตาบลเสม็ด อาเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์

Abstract

จากงานวิจัยเรื่องการสารวจความหลากหลายทางชีวภาพของเห็ดพื้นบ้านที่รับประทานได้ใน เขตวนอุทยานภูเขาไฟกระโดง ของ เทพอัปสรและคณะ (2558) พบว่าที่วนอุทยานภูเขาไฟกระโดงมี เห็ดพื้นบ้านรับประทานได้หลากหลายสายพันธุ์ จึงทาให้ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ทั้งในพื้นที่และต่างพื้นที่ เข้ามาเก็บเพื่อการบริโภคและจาหน่าย โดยการนาเห็ดมารับประทานนั้นเพื่อเป็นแหล่งโปรตีน และ เป็นยาสมุนไพร ซึ่งการใช้เห็ดพื้นบ้านเป็นยาสมุนไพรนั้นมีสืบทอดกันมาอย่างช้านาน ไม่ว่าจะเป็นใน ประเทศจีน ญี่ปุ่น เกาหลีหรือแม้แต่ในประเทศไทยเอง เห็ดที่นิยมนามาใช้เป็นสมุนไพรได้แก่ เห็ดหอม เห็ดฟาง เห็ดแครง เป็นต้น สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพของเห็ดส่วนใหญ่ถูกนามาใช้ในการช่วยเสริมและ เพิ่มระดับภูมิคุ้มกันของร่างกายช่วยให้ร่างกายสามารถต่อสู้หรือป้องกันโรคได้ดียิ่งขึ้น อีกทั้งปัจจุบัน พบว่าเกิดการดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรียที่เป็นปัญหาใหญ่ที่ส่งผลกระทบไปทั่วโลกในขณะนี้ ดังนั้นงานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิธีการสกัดสารสกัดทางชีวภาพจากเห็ดป่าบางชนิดในเขตวน อุทยานภูเขาไฟกระโดงด้วยตัวทาละลายต่างๆ ได้แก่ เอทานอล น้าอุณหภูมิห้อง และน้าร้อนที่ อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส และเพื่อศึกษาฤทธิ์ทางชีวภาพของสารสกัดจากเห็ดป่าทั้ง 3 ชนิด คือ เห็ดระโงกขาว เห็ดน้าหมาก และเห็ดเผาะ พบว่าสารสกัดที่สกัดได้จากเห็ดป่านี้มีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อ จุลินทรีย์ที่นามาใช้ในการทดสอบออกเป็น 3 กลุ่มดังนี้คือ 1) กลุ่มแบคทีเรียแกรมบวก (B. cereus, S. aureus) 2) กลุ่มแบคทีเรียแกรมลบ (E. coli) และ 3) กลุ่มยีสต์ (C. albicans) พบว่าสารสกัดหยาบ ของเห็ดแบบสดและแบบแห้งนั้นมีผลการยับยั้งการเจริญของเชื้อเป็นไปในแนวทางเดียวกัน โดยพบว่า สารสกัดหยาบจากเห็ดระโงกขาในสารละลายเอทานอลสามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อในลุ่ม แบคทีเรียแกรมบวก (B. cereus, S. aureus) ได้ดีที่สุด ส่วนสารสกัดหยาบจากเห็ดน้าหมากในตัวทา ละลายน้าร้อนจะยับยั้งการเจริญของเชื้อกลุ่มแบคทีเรียแกรมลบ (E. coli) ได้ดีและในกลุ่มยีสต์ (C. ค albicans) นั้นจะถูกยับยั้งโดยสารสกัดหยาบจากเห็ดเผาะในตัวทาละลายน้าร้อนยับยั้งได้ดี จากผล การศึกษานี้ควรนาไปทดลองในตัวสัตว์และส่งเสริมการนาเห็ดสมุนไพรเหล่านี้มาประยุกต์ใช้ในการ รักษาโรคที่เกิดจากเชื้อจุลินทรีย์ในทางคลินิกต่อไป