Description:
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตของเกษตรกรจาก
เกษตรเคมีสู่เกษตรอินทรีย์ ของอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพโดยเริ่มจาก
การศึกษาเอกสาร แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เจาะลึกพร้อมบันทึกวีดีโอเก็บรวบรวมข้อมูล
จากเกษตรกรปัจจุบันที่ประสบผลสำเร็จในการทำเกษตรอินทรีย์ในเขตอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี นำ
ข้อมูลที่ได้มาตีความ จัดหมวดหมู่ เชื่อมโยงหาความสัมพันธ์กัน นำเสนอรายงานการวิจัยเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
ปัจจัยที่มีผลต่อการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตของเกษตรกรจากเกษตรเคมีสู่เกษตรอินทรีย์
ของอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรีคือปัญหาด้านสุขภาพ ด้านต้นทุนการผลิต ปัญหาหนี้สิน ปัญหา
สิ่งแวดล้อมของชุมชน การได้รับการส่งเสริมจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชนจัดกระบวนการเรียนรู้
และสร้างผู้นำเกษตรอินทรีย์ในชุมชน การได้รับข้อมูลข่าวสารด้านเกษตรอินทรีย์จากสื่อต่างๆ เช่น
โทรทัศน์ วิทยุ วารสารและเพื่อนเกษตรกร ความเหมาะสมของจำนวนแรงงานในครัวเรือน น้ำในการ
ทำเกษตร รวมทั้งการมีตลาดที่ต้องการผลผลิตทางการเกษตรที่ปลอดสารเคมีเพิ่มมากขึ้น
กระบวนการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตของเกษตรกรจากเกษตรเคมีสู่เกษตรอินทรีย์ ของ
อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรีเริ่มจากการรับรู้แนวคิดด้านเกษตรอินทรีย์จากสื่อต่างๆ การเรียนรู้จาก
สำนักงานพัฒนาที่ดินจังหวัดสระบุรี ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงอำเภอเสาไห้ การศึกษา
ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น การเรียนรู้จากปราชญ์ชาวบ้าน การทดลอง การนำมาปรับใช้ การแก้ไข
ปัญหา การปรับปรุงและการปรับตัวโดยเป็นกระบวนการอย่างต่อเนื่อง
การบริหารจัดการของกลุ่มเกษตรกรที่มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตจากเกษตรเคมีสู่
เกษตรอินทรีย์ของอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี พบว่าการจัดการด้านการเพาะปลูกได้เลือกพันธุ์พืชที่ไม่
มีการตัดต่อพันธุกรรมและปลูกพืชตามฤดูกาล ด้านควบคุมการผลิตมีการดูแลป้องกันสารเคมีนอก
แปลงเกษตรทางอากาศโดยการปลูกต้นไม้เป็นกันชน ป้องกันทางน้ำโดยการขุดคูรอบแปลง ด้านการ
ขายมีการติดต่อ กับเครือข่ายไว้และจัดจำหน่ายเอง