บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้ ศึกษาแนวความคิดเชิงทฤษฏี เกี่ยวกับแนวทางประเมินการบริหาร สมรรถนะด้วยปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ เพื่อสร้างความได้เปรียบเชิงแข่งขัน ด้วยกรณีศึกษา อุตสาหกรรมโทรคมนาคมในประเทศไทย เพื่อศึกษาถึงความสัมพันธ์ของปัจจัยที่มีผลกระทบต่อ ความสามารถทางการแข่งขัน ที่ส่งผลถึงปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ และแนวทางประเมินการบริหาร สมรรถนะ และขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยที่องค์การจะต้องทำการวิเคราะห์และประเมิน ปัจจัยต่างๆ ทั้งภายในและภายนอกองค์การ เพื่อคิดค้นแนวทางในการดำเนินงานที่เหมาะสมที่สุด ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยต่างๆ ตลอดจนนำผลการศึกษาวิจัยที่ได้รับ ไปประยุกต์ใช้งาน จริง มีการพัฒนาและปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้นต่อไป โดยใช้กรอบแนวคิดด้านปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ A Primer on Critical Success Factors (Rockart, 1986) ความได้เปรียบเชิงแข่งขัน Competitive advantage (Porter, 1998) และกรอบทฤษฎีการวิเคราะห์การบริหารองค์การโดยมุ่งวัตถุประสงค์ MBO (Drucker, 1960) การศึกษาวิจัยครั้งนี้ ได้สอบถามความคิดเห็นของผู้ประกอบการ ถึงความสัมพันธ์ของ ปัจจัยในมุมมองขององค์การใน 9 มิติหลัก ที่ส่งผลถึงปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จในอุตสาหกรรม โทรคมนาคมในประเทศไทย ผลที่ได้จากการจัดกลุ่ม สามารถแบ่งกลุ่มของปัจจัยที่มีผลกระทบต่อ ความสามารถทางการแข่งขันที่ส่งผลถึงปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ ตามระดับความสำคัญได้ 3 กลุ่ม คือ มิติผลกระทบที่เป็นปัจจัยที่มีความสำคัญมาก สอดคล้องกับสถานะปัจจุบันขององค์การ มิติ ผลกระทบที่เป็นปัจจัยที่มีความสำคัญระดับรอง สอดคล้องกับการวางแผนระยะสั้นขององค์การ และ มิติผลกระทบที่เป็นปัจจัยที่มีความสำคัญน้อย สอดคล้องกับการวางแผนระยะยาวขององค์การ ส่วน ผลการจัดการสมรรถนะ จากความต้องการเพิ่มประสิทธิภาพให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดในการ แข่งขัน มีความแตกต่างระหว่างค่าเฉลี่ยของความสำคัญและความสำเร็จ อย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) แสดงว่ามีความต้องการเพิ่มประสิทธิภาพขององค์การ ในบางปัจจัยอย่างชัดเจน ผลการศึกษาองค์ประกอบ ของปัจจัยที่มีผลกระทบต่อความสามารถทางการแข่งขัน แบ่ง ออกได้เป็น 6 องค์ประกอบ โดยปัจจัยทั้ง 6 สามารถอธิบายความแปรปรวนของข้อมูลทั้งหมดได้ 98.41% คือ ด้านการแข่งขัน, ด้านเป้าหมายและการวางแผนงาน, ด้านการบริหารความสัมพันธ์, ด้านการบริหารจัดการ, ด้านกฎหมายและข้อบังคับ, ด้านองค์ความรู้ และผลการวิจัยความสัมพันธ์ ของปัจจัยที่มีผลกระทบต่อความสามารถทางการแข่งขันพบว่า ปัจจัยทางการวิจัยพัฒนาชั้นนำใน องค์ประกอบของเทคโนโลยีและความต้องการ, ปัจจัยทางวินัยและมาตรฐาน, ปัจจัยทางความสามารถ ในการตัดสินใจและการดำเนินการอย่างรวดเร็ว, ปัจจัยทางกฎหมายและกฎระเบียบ, ปัจจัยทางผลกำไร สะสมจากการลงทุนระยะยาว, ปัจจัยทางการจัดการวิจัยและพัฒนา, ปัจจัยทางการใช้เครื่องมือในการพัฒนา ของผู้ขาย ส่งผลให้เกิดความแตกต่างต่อการให้ความสำคัญกับองค์ประกอบการตัดสินใจเพื่อสร้าง ความได้เปรียบเชิงแข่งขัน อย่างมีนัยสำคัญ และผลวิเคราะห์สภาวะแวดล้อม (SWOT Analysis) พบว่าปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ (CSFs) ที่มีส่วนสำคัญที่ช่วยสร้างความสำเร็จให้กับองค์การ คือ ปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จด้านการเงิน (Financial) ซึ่งมีอิทธิพลต่อปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จใน ระดับปานกลาง แต่แสดงถึงสมรรถนะในระดับที่ 3 (Level of Performance) ซึ่งสามารถใช้เป็น แนวทางกำหนดเป้าหมาย รวมทั้งพัฒนารูปแบบ และผลการดำเนินงานจากปัจจัยดังกล่าว เพื่อให้ได้ ผลงานที่โดดเด่นหรือแตกต่างอย่างที่ไม่เคยมีองค์การอื่นทำได้มาก่อน จึงถือเป็นปัจจัยหลักแห่ง ความสำเร็จ (CSFs) ที่มีความสำคัญต่อองค์การทั้งการเติบโต การลงทุน การจ้างงาน ในอุตสาหกรรม โทรคมนาคมอย่างชัดเจน ฉะนั้นผลลัพธ์ที่ได้สอดคล้องกับสมมติฐาน จากแนวทางศึกษา ความสัมพันธ์ระหว่างมิติผลกระทบต่อความสามารถทางการแข่งขัน สามารถนำมาเป็นแนวทางการ สร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันทางธุรกิจ