บทคัดย่อ โรคปริทันต์อักเสบเป็นโรคที่มีการทำลายอวัยวะปริทันต์ และเป็นสาเหตุหลักของการ สูญเสียฟันการศึกษาที่ผ่านมาพบว่ารูปแบบการลุกลามของโรคปริทันต์อักเสบมีความแตกต่าง ระหว่างกลุ่มประชากรและช่วงอายุ อย่างไรก็ตามยังไม่พบการศึกษาในประเทศไทยถึงรูปแบบการ ลุกลามของโรคปริทันต์อักเสบ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบการลุกลามของโรคปริ ทันต์อักเสบในช่วงเวลา 5 ปีของคนไทยสูงอายุกลุ่มหนึ่ง โดยศึกษาในตัวอย่าง 1532 คน อายุ 49 ถึง 73 ปี ที่ได้รับการตรวจสภาวะปริทันต์ 6 ตำแหน่งของซี่ฟัน จาก 2 จตุภาคของช่องปากในปี พ.ศ. 2545 และพ.ศ.2550 โดยกำหนดให้การลุกลามของโรคคือการเพิ่มขึ้นของระดับยึดของอวัยวะปริ ทันต์ทางคลินิกอย่างน้อย 3 มิลลิเมตร ผลการศึกษาพบว่า ร้อยละบริเวณด้านฟันที่มีการลุกลามของ โรคต่อคนมีค่าเฉลี่ย 6.5 ฟันที่มีอุบัติการณ์การลุกลามน้อยที่สุดคือ ฟันตัดซี่กลางบน (ร้อยละ 9.79- 11.93) และฟันที่มีอุบัติการณ์มากที่สุดคือ ฟันกรามซ้ายบนและล่าง (ร้อยละ 27.35-29.24) ด้านฟันที่ มีอุบัติการณ์การลุกลามมีความแตกต่างกันตามตำแหน่งฟัน พบว่าด้านแก้มเป็นด้านที่มีอุบัติการณ์ มากที่สุดในฟันหน้าบน และฟันกรามน้อยล่าง ในขณะที่ด้านไกลกลางเป็นด้านที่มีอุบัติการณ์มาก ที่สุดในฟันกรามบน สาเหตุการลุกลามของโรคส่วนใหญ่เป็นผลจากการเพิ่มระดับเหงือกร่น มากกว่าการเพิ่มระดับร่องลึกปริทันต์ การศึกษานี้สรุปได้ว่า การลุกลามของโรคในคนไทยสูงอายุ แตกต่างกันในแต่ละตำแหน่งของฟันและด้านฟัน โดยสาเหตุหลักคือการเพิ่มระดับเหงือกร่น