การวิจัยนี้มีเป้าหมาย เพื่อ ศึกษากระบวนการ กิจกรรมการจัดการความรู้ และ วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลให้การจัดการความรู้กลุ่มอาชีพทอผ้าไหมมัดมี่ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้าน อำเภอนาโพธิ์ประสบผลสำเร็จ และสังเคราะห์พร้อมนำเสนอรูปแบบการจัดการความรู้ของ ธุรกิจกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมมัดหมี่ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้านอำเภอนาโพธิ์ที่ประสบผลสำเร็จ ใช้ วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจาก ผู้บริหารและ ผู้ปฏิบัติงาน กลุ่มละ 8 คน และ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 คน กลุ่มตัวอย่าง คือ สมาชิกกลุ่ม จำนวน 30 คน ได้มาโดยการสุ่ม อย่างง่าย การวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษากระบวนการและกิจกรรมการ จัดการความรู้ และปัจจัยความสำเร็จของการจัดการความรู้ โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่ม ผู้บริหารและผู้ปฏิบัติงาน การสนทนากลุ่มสมาชิก และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้โดยนำผลการศึกษาที่ได้จากระยะที่ 1 มาสังเคราะห์และ สร้างรูปแบบการจัดการความรู้ที่ควรจะเป็นบนพื้นฐานของทฤษฎีการจัดการความรู้ตามกรอบ วิจัย และในระยะที่ 3 การยืนยันรูปแบบการจัดการความรู้โดยการอ้างอิงผู้ทรงคุณวุฒิ การ วิจัยนี้ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาเป็นหลัก และนำเสนอด้วยการเขียนผลการวิจัยเชิง คุณภาพ ผลการวิจัย 1. กระบวนการและกิจกรรมการจัดการความรู้ของธุรกิจกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมมัดมี่ ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้านอำเภอนาโพธิ์ไม่ได้ยึดหลักการแบบเดียวกับการจัดการความรู้ใน องค์กรธุรกิจสมัยใหม่ การจัดการความรู้ในธุรกิจของกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมมัดมี่ศูนย์หัตถกรรม พื้นบ้านอำเภอนาโพธิ์ไม่ได้ดำเนินการตามลำดับขั้นตอน แต่มีการเชื่อมโยงกระบวนการ จัดการความรู้ในทุกกระบวนการ เมื่อวิเคราะห์การจัดการความรู้ในกระบวนการธุรกิจตาม กรอบการวิจัยแล้ว สะท้อนให้เห็นว่า การจัดการความรู้ในกระบวนการธุรกิจแต่ละขั้นตอนไม่ แตกต่างกัน ทุกขั้นตอนมีการดำเนินงานคล้ายกัน แต่ละกระบวนการมีการดำเนินงานแบบไม่เป็นเส้นตรง ไม่มีรูปแบบ ไม่มีลำดับขั้น เนื่องจากความรู้ส่วนใหญ่เป็นความรู้ที่เป็นความรู้ โดยนัย (Tacit knowledge) ที่ฝังอยู่ในตัวคน เป็นทักษะ (Skill) ที่ได้รับการถ่ายทอดสั่งสม เรียนรู้มาจากคนในครอบครัวและเครือญาติ การถ่ายโอนความรู้ที่เป็นทักษะไปสู่ความรู้ที่ชัด แจ้ง (Explicit knowledge) จึงมีอยู่น้อย ส่วนมากจะเป็นการทำซ้ำ (Reproduction) ฉะนั้น ขั้นตอนการจัดการความรู้อาจจะก้าวกระโดด และสามารถสรุปจัดกลุ่มการจัดการความรู้ ออกเป็น 4 กลุ่ม คือ (1) การกำหนดความต้องการความรู้ 2) การสร้างและการจัดหาความรู้ 3) การจัดเก็บความรู้ และการเผยแพร่ความรู้ 4) การใช้ความรู้และการวัดผลการจัดการ ความรู้ และความรู้ที่นำมาจัดการมี 2 ประเภท คือ 1) ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม ภูมิปัญญา และวิถีชีวิตชุมชน และ 2) ความรู้ทางวิชาการสมัยใหม่เกี่ยวกับการบริหารจัดการและการ พัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ กระบวนการหรือกิจกรรมในการจัดการความรู้อาศัยกระบวนการ ทางสังคม กระบวนการกลุ่ม กระบวนการมีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ด้วยกิจกรรม การเล่าเรื่อง บอกต่อ สนทนา ประชุมชี้แจง ฝึกอบรม สัมมนา ศึกษา ดูงาน เยี่ยมชมสาธิต ปฏิบัติจริง ทดลอง การติดประกาศ การประชาสัมพันธ์ การเข้าร่วมแสดงสินค้าและจัด จำหน่าย 2.ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการความรู้ธุรกิจกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมมัดมี่ ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้านอำเภอนาโพธิ์ ประกอบด้วย 1) ปัจจัยหลัก 4 ประการ คือ (1.1) ภาวะ ผู้นำ ผู้นำมีวิสัยทัศน์ มีความรู้ความสามารถ สมาชิกเชื่อถือศรัทธา เคารพเชื่อฟัง (1.2) คน มี จุดมุ่งหมายเดียวกันมีความต้องการเหมือนกัน มีความรักความสามัคคี มีความผูกพันและ มุ่งมั่น (1.3) วัฒนธรรมองค์กร สมาชิกเชื่อถือศรัทธาในองค์กร ร่วมมืออย่างจริงใจ ไว้เนื้อเชื่อ ใจซึ่งและกัน มีความสุขในการทำงานร่วมกัน เห็นประโยชน์ขององค์กรเป็นหลัก (1.4) ภาพลักษณ์ตราสินค้า เป็นสินค้าที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นเป็นที่รู้จักของลูกค้า และ 2) ปัจจัย รอง ได้แก่ (2.1) ความสัมพันธ์กับลูกค้า สร้างประสบการณ์ให้ลูกค้าให้เห็นคุณค่าของสินค้า และบริการ (2.2) เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการ สื่อสาร ในการดำเนินงานพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ เป็นช่องทางประชาสัมพันธ์ สินค้าละบริการ การตลาดและการกระจายสินค้า และใช้ค้นหาความรู้ต่างๆ