การสำรวจความต้องการหลักสูตรของผู้ใช้บัณฑิตและประเมินคุณลักษณะบัณฑิตตามอัตลักษณ์คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการหลักสูตรของผู้ใช้บัณฑิตและประเมินคุณลักษณะบัณฑิตตามอัตลักษณ์ของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ และนำข้อมูลที่ได้มาปรับปรุง พัฒนาหลักสูตร และพัฒนานักศึกษา ประชากรที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ได้แก่ ผู้ใช้บัณฑิต ซึ่งเป็นเจ้าของธุรกิจ หัวหน้างาน ตลอดจนเจ้าหน้าที่ทั่วไปที่ทำงานในองค์กรนั้น รวมทั้งสิ้น 300 คน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามความต้องการหลักสูตรของผู้ใช้บัณฑิตโดยแบ่งเป็นสาขาต่าง ๆ และแบบสอบถามการประเมินคุณลักษณะบัณฑิตตามอัตลักษณ์ของคณะวิทยาศาสตร์ ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ จากจำนวนผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 30 คน ต่อสาขาวิชา รวมทั้งหมด 10 สาขาวิชา พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามในสาขาวิชา คณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ เคมี ชีววิทยาประยุกต์ วิทยาศาสตร์การกีฬา สาธารณสุขชุมชน และสิ่งทอ ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงมากกว่าเป็นเพศชาย ส่วนสาขาวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์ และวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม จะเป็นเพศชายมากกว่าเพศหญิง และสาขาวิชาสถิติประยุกต์ จะมีผู้ตอบแบบสอบถามเป็นเพศหญิงและเพศชายเท่ากัน และส่วนใหญ่หน่วยงานที่ผู้ตอบแบบสอบถามทำงานนั้นเป็นหน่วยงานในส่วนราชการ เอกชน และรัฐวิสาหกิจ ตามลำดับ สำหรับความเข้าใจและทิศทางความสนใจในด้านหลักสูตรเป็นการสำรวจระดับความสนใจของหน่วยงานที่มีต่อหลักสูตร เกี่ยวกับเนื้อหา ความจำเป็นในตลาดอาชีพ และการเข้าทำงานของบัณฑิตที่จบจากสาขาวิชาต่าง ๆที่มีในหลักสูตรของคณะวิทยาศาสตร์ โดยมีรายละเอียดและผลการศึกษา ดังนี้ โดยส่วนใหญ่หน่วยงานของผู้ตอบแบบสอบถามมีความสนใจต่อหลักสูตรต่าง ๆในคณะวิทยาศาสตร์ในระดับมาก และเห็นว่าควรมีหลักสูตรทุกหลักสูตรในคณะวิทยาศาสตร์ในระดับมาก และหลักสูตรทั้ง 10 หลักสูตรในคณะวิทยาศาสตร์ มีความจำเป็นในตลาดอาชีพในระดับมาก-มากที่สุด และบัณฑิตสามารถเข้าทำงานตรงตามสาขาวิชาที่จบไปในระดับมาก-มากที่สุด และในส่วนความจำเป็นของหลักสูตรเป็นการประเมินระดับความจำเป็นของหลักสูตรของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ ในด้านความจำเป็นต่อหน่วยงาน ความสามารถในการทำงานของบุคลากรที่สำเร็จตามหลักสูตรที่มีต่อหน่วยงาน ความรู้เบื้องต้นของหน่วยงานต่อหลักสูตรที่มีในคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ และการส่งหรือรับนักศึกษาเข้าฝึกงานในสถานประกอบการต่างๆ โดยมีผลการศึกษาดังนี้หน่วยงานของผู้ตอบแบบสอบถามเห็นว่าหลักสูตรที่สำรวจมีความจำเป็นต่อหน่วยงานในระดับมาก-มากที่สุด และบุคลากรของหลักสูตรที่จบไปทำงานในหน่วยงานของผู้ตอบแบบสอบถามสามารถให้คำปรึกษาต่อองค์กร หรือหน่วยงานของผู้ตอบแบบสอบถามในระดับมาก และผู้ตอบแบบสอบถามเห็นว่าสถานศึกษาควรมีการจัดอบรมความรู้เกี่ยวกับหลักสูตรให้กับหน่วยงานต่างๆในระดับมาก และสถานศึกษาควรส่งนักศึกษาแต่ละหลักสูตรเข้าฝึกประสบการณ์วิชาชีพในหน่วยงานต่างๆตามความเหมาะสมและความสอดคล้องระหว่างหลักสูตรกับหน่วยงานในระดับมาก-มากที่สุด สำหรับการประเมินคุณลักษณะบัณฑิตตามอัตลักษณ์ของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์นั้น สามารถสรุปได้จากจำนวนผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 159 คนโดยไม่แยกตามสาขาวิชา ผู้ตอบแบบสอบถามเป็นชายร้อยละ 55.35 เพศหญิงร้อยละ 44.65 อายุอยู่ในช่วง 31-35 ปี 32 คน คิดเป็นร้อยละ 20.13 สถานประกอบการอยู่ภายในเขตจังหวัดบุรีรัมย์ 122 คน คิดเป็นร้อยละ 76.73 และจังหวัดสุรินทร์ 37 คน คิดเป็นร้อยละ 23.27 เป็นสถานประกอบการของส่วนราชการ 87 คนคิดเป็นร้อยละ 54.72 ส่วนใหญ่แล้วผู้ตอบแบบสอบถามเป็นเจ้าหน้าที่ทั่วไปในหน่วยงาน 71 คน คิดเป็นร้อยละ 44.65 โดยการประเมินบัณฑิตของคณะวิทยาศาสตร์มีเอกลักษณ์ตามที่คณะกำหนดมีผลการวิจัยเป็นดังนี้ บัณฑิตมีความรู้ ความสามารถทางด้านวิทยาศาสตร์ตามเนื้อหาและหลักสูตรที่สำเร็จการศึกษาอยู่ในระดับมาก บัณฑิตสามารถนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการทำงานและการแก้ไขปัญหาต่างๆในระดับปานกลาง บัณฑิตเป็นผู้มีจริยธรรม และความซื่อสัตย์สุจริตในระดับมาก และบัณฑิตมีความเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดีในระดับมาก จากผลการวิจัยดังกล่าวข้างต้นนั้นทางคณะวิทยาศาสตร์ ควรให้ความสำคัญกับการปรับปรุงหลักสูตรให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดอาชีพ โดยอาจจะเพิ่ม หรือสอดแทรก หรือจัดการอบรมเนื้อหาที่จำเป็นและไม่มีในวิชาเรียนให้กับนักศึกษาเพิ่มเติม ควรมีการชี้แจงหรือการนำเสนอเอกลักษณ์หรือลักษณะเฉพาะของแต่ละสาขาให้กับหน่วยงานได้ทราบเพื่อจะได้เพิ่มการทำงานได้ตรงตามสาขาวิชา และควรเน้นให้บัณฑิตศึกษาหาความรู้เพื่อให้มีทักษะและรอบรู้ในงาน

คำสำคัญ : ความต้องการ ผู้ใช้บัณฑิต บัณฑิตมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ อัตลักษณ์