แนวทางการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อ 1.ศึกษาสภาพการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติการของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ในด้านการบริหารจัดการ ด้านหลักสูตรและการจัดการการเรียนรู้ ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน และด้านการพัฒนาบุคลากร 2. เปรียบเทียบความคิดเห็นของผู้บริหาร และครูผู้สอนต่อแนวทางการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 โดยจำแนกตามสถานะภาพและขนาดใหญ่ของโรงเรียน และ 3. ศึกษาแนวทางการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ประชากรในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ผู้บริหาร และครูผู้สอน ในปีการศึกษา 2551 จำนวน 3,277 คน ใช้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 345 คน เป็นผู้บริหาร 26 คน ครูผู้สอน 319 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถามผู้บริหารและครู มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามทั้งฉบับเท่ากับ .9813 และการสนทนากลุ่มย่อย (Focus Group) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าทดสอบ (t – test) การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One – Way Analysis of Variance) และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ตามความคิดเห็นของผู้บริหารและครูผู้สอน โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าอยู่ในระดับมากทุกด้านเช่นกัน โดยด้านการบริหารจัดการมีค่าเฉลี่ยมากที่สุด รองลงมาคือ ด้านจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ด้านการพัฒนาบุคลากร และ ด้านหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ ตามลำดับ 2. ผลการเปรียบเทียบความคิดของผู้บริหารและครูผู้สอน ต่อแนวทางการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 โดยจำแนกตามสถานะและขนาดโรงเรียน ปรากฏดังนี้ 2.1 การนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ในด้านการบริหารจัดการ ด้านหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน และด้านการพัฒนาบุคลากร จำแนกตามสถานภาพ ระหว่างผู้บริหารกับครูผู้สอนโดยรวมมีความคิดเห็นไม่แตกต่างกันเท่าไร 2.2 การนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำแนกตามขนาดโรงเรียน โดยรวมมีความคิดเห็นที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยโรงเรียนขนาดกลางมีค่าเฉลี่ยสูงกว่าโรงเรียนขนาดใหญ่ และขนาดเล็ก 3. แนวทางการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 พบว่าผู้บริหารโรงเรียนต้องให้ความตระหนักโดยกำหนดเป็นนโยบายสำคัญ และบรรจุไว้ในหลักสูตรสถานศึกษา ที่ต้องน้อมนำไปสู่การปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ มีการติดตามผลการดำเนินงาน อย่างใกล้ชิด เพื่อคอยแนะนำและเป็นกำลังใจแก่ผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ครูผู้สอนจะต้องมีความรู้ความเข้าใจในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ทุ่มเทและตั้งใจ ถ่ายทอดความรู้ และสอนให้นักเรียนตระหนักถึงความสำคัญของหลักการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงให้สอดคล้องกับวัย วุฒิภาวะ ประสบการณ์และสภาพความเป็นอยู่ของชีวิตนักเรียนฝึกให้เด็กรู้จักความพอประมาณ รู้จักคิดเป็นทำเป็นอย่างมีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกันตนเองบนพื้นฐานของความรู้คู่คุณธรรม ส่งเสริมให้เด็กรู้จักทำงานร่วมผู้อื่น ปลูกฝังจิตสำนึกรักษ์สิ่งแวดล้อม สืบสานวัฒนธรรมและประเพณีอันดีงามของไทย คณะกรรมการสถานศึกษาและชุมชนต้องมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย ให้ข้อคิดเห็น ข้อเสนอแนะ และวางแผน สนับสนุนงบประมาณ แรงกาย แรงใจ และบริการแหล่งเรียนรู้ แปลงสาธิตเกษตร การปศุสัตว์ ภูมิปัญญา ตลอดจนสถานที่สำคัญต่าง ๆ ในท้องถิ่นที่สอดคล้องกับหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงนักเรียนต้องมีความรู้พื้นฐานในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตามความพร้อมของแต่ระดับชั้น รู้จักสภาพแวดล้อมของชุมชนและสังคมที่อยู่อาศัย รู้จักประมาณตน ดำเนินชีวิตด้วยความซื่อสัตย์สุจริต อดทน ขยันหมั่นเพียร มีสติปัญญา มีวินัย เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีความรับผิดชอบและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข