ผลการวิจัย พบว่า แนวคิดและหลักการความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร
ธุรกิจ (Corporate Social Responsibility = CSR) เชิงพุทธบูรณาการ ได้แก่ หลัก
การการดำเนินงาน คือ การไม่เบียดเบียนและการพัฒนาคุณภาพชีวิตบนกำไรแบบ
พอเหมาะ หลักการเป้าหมาย คือ การประสานประโยชน์สองฝ่ายร่วมกัน ส่วนวิธีการ
และกระบวนการ ได้แก่ การดำเนินธุรกิจตามหลักสัมมาอาชีวะ ทำให้เกิดสุขคฤหัสถ์
จากการมีทรัพย์อย่างถูกต้องชอบธรรม แล้วจึงวางแผนจัดสรรกำไรและทรัพยากรของ
ธุรกิจไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมตามหลักโภควิภาค 4 และโภคอาทิยะ 5 บรรลุ
เป้าหมายคือประโยชน์ทั้งสองฝ่าย สำหรับการประยุกต์ใช้แนวคิด CSR เชิงพุทธบูรณ
าการในการพัฒนาบุคคลและสังคม พบว่า กรณีตัวอย่างได้นำแนวคิดมาประยุกต์ใช้
เกิดการพัฒนาบุคคลและสังคม ส่วนการศึกษาวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของบุคคล
องค์กร และชุมชนในการเสริมสร้างความรับผิดชอบต่อสังคมเชิงพุทธบูรณาการ พบ
ว่า ความสัมพันธ์ทั้งแนวตั้งขององค์กรธุรกิจและชุมชน และความสัมพันธ์แนวนอน
ระหว่างองค์กรกับชุมชน ของกรณีตัวอย่างสามารถเสริมสร้างความรับผิดชอบต่อ
สังคมได้ เมื่อนำหลักธรรมมาเชื่อมโยงกับความสัมพันธ์ดังกล่าวจะได้ความสัมพันธ์
ที่เป็นไปตามกรอบแนวคิดการครองตน ครองคน ครองงาน เมื่อบุคคล องค์กรและ
ชุมชนได้ครองตน ครองคนและครองงานแล้วจะเกิดประโยชน์แก่ตนเองและผู้อื่น
(ประโยชน์สองฝ่ายร่วมกัน) อันเป็นเป้าหมายของ CSR ได้แก่ เศรษฐกิจมั่นคง สังคม
สงบสุข และสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติยั่งยืน
The concept and principle of Corporate
Social Responsibility (CSR) on Buddhist
integration were the followings : the operation
principle which included nonviolence and
development in quality of life based on
optimum profit. The aim principle was
coordination in mutual benefits.The method
and process was business operation according
to Samm - jiva which produced happiness
to house-holders from righteous profit
acquisition. Then the profit and business’
resources were planned, allocated and
spent by Bhogavibh ga 4 and Bhoga- diya
5 for social benefits. These all bring mutual
benefits. Regarding applying the concept
of CSR on Buddhist integration to develop
person and society, it was found that
respondents applied the concept to develop
person and society. The analytical study
of participation of person organization
and community in social responsibility on
Buddhist integration found that vertical
participation; participation of business and
community and horizontal participation ;
participation between business and
community from respondents led to
promote social responsibility. While
connecting Buddhist principles to these
participations it gave rise to the participation
according to the concept of self-management,
personnel-management and job-management.
When person, organization and community
apply self-management, personnelmanagement
and job-management, they
received benefit both oneself and others
(mutual benefits) as per the aims of the
CSR included economic security, peaceful
society and sustainable environment.
