รูปแบบความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นของภาวะผู้นำของผู้บริหาร สารสนเทศที่มีต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)ศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศ 2) ศึกษาประสิทธิผลของระบบสารสนเทศของมหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3) เพื่อตรวจสอบความสอดคล้องของรูปแบบความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นของภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศที่มีต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ และ 4) ศึกษาอิทธิพลทางตรง อิทธิพลทางอ้อม และอิทธิพลรวมขององค์ประกอบภาวะผู้นำที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้ใช้งานระบบสารสนเทศจากมหาวิทยาลัยราชภัฏในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 6 แห่ง จำานวน 507 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามที่สร้างขึ้นจากแนวคิด ทฤษฎีภาวะผู้นำและทฤษฎีการวัดประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ โดยมีค่าความเที่ยงของแบบสอบถามเป็น 0.97 วิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐานของตัวแปรที่ศึกษาโดยใช้สถิติเชิงพรรณา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้โปรแกรม LISREL วิเคราะห์รูปแบบความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นขององค์ประกอบภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศที่มีต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ ผลการวิจัย พบว่า 1. องค์ประกอบภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศที่มีผลต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ มี 3 องค์ประกอบได้แก่ องค์ประกอบด้านคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศ องค์ประกอบด้านพฤติกรรมของผู้บริหารสารสนเทศ และองค์ประกอบด้านการบริหารงานภายใต้สถานการณ์ที่เกี่ยวข้อง 2. ประสิทธิผลของระบบสารสนเทศของมหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือกลุ่มเป้าหมายทั้ง 6 แห่งอยู่ในระดับสูง โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานีมีระดับของประสิทธิผลของระบบสารสนเทศอยู่ในระดับสูงสุด 3. รูปแบบที่พัฒนาขึ้นหลังจากที่มีการปรับ มีค่าดัชนีความสอดคล้องดังนี้ ค่า χ2 = 119.83 ค่า df = 32 ค่า P = 0.000 ค่า RMSEA = .074 ค่า GFI = 0.96 ค่า NFI = 0.99 และค่า CN = 218.64 4. องค์ประกอบด้านประสิทธิผลของระบบสารสนเทศได้รับอิทธิพลทางตรงเชิงบวกจากองค์ประกอบด้านสถานการณ์เพียงองค์ประกอบเดียว และได้รับอิทธิพลทางอ้อมจากองค์ประกอบด้านคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศและองค์ประกอบด้านพฤติกรรมของผู้บริหารสารสนเทศผ่านองค์ประกอบด้านสถานการณ์ และนอกจากนั้น องค์ประกอบด้านสถานการณ์ยังมีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อองค์ประกอบคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศและองค์ประกอบด้านพฤติกรรมของผู้บริหารสารสนเทศ โดยที่องค์ประกอบคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศมีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อองค์ประกอบพฤติกรรมของผู้บริหาร และองค์ประกอบที่มีอิทธิพลรวมต่อประสิทธิผลของระบบสารสนเทศ เรียงลำดับค่าอิทธิพลจากมากไปน้อย ได้แก่ องค์ประกอบด้านสถานการณ์ องค์ประกอบด้านพฤติกรรมของผู้บริหารสารสนเทศ และองค์ประกอบด้านคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสารสนเทศ

The purposes of this dissertation were: 1) to study the elements of leadership of chief information officers (CIOs); 2) to study the effectiveness of the Rajabhat universities’ information systems in the northeastern part of Thailand; 3) to examine the relationship of the linear structural equation model of leadership of CIOs affecting information system effectiveness; and 4) to study the direct effect, indirect effect, and total effect of the elements of leadership of CIOs affecting information system effectiveness. This research was a quantitative study collecting the data from 507 persons who were the information system users of 6 Rajabhat Universities in the Northeastern part of Thailand with a multi-stage sampling technique. The research tool was questionnaire with liability of 0.97 designed from the concepts of leadership theory and measuring information system effectiveness theory. The data were initially analyzed by employing descriptive statistics such as percentage, mean, and standard deviation, and finally using LISREL program for analyzing the linear structural equation model of leadership of CIOs affecting information system effectiveness. The research results revealed that: 1. There were 3 elements of leadership of CIOs affecting the information system effectiveness: the leadership characteristics of CIOs, the behavior of CIOs, situation. 2.The level of information system effectiveness of the 6 target Rajabhat universities in the northeastern of Thailand was high. Ubonratchatani Rajabhat university’s information system effectiveness was the highest. 3. The latest model after modifying had fitting indices as following: χ2 = 119.83, df = 32, P = 0.000, RMSEA = .074, GFI = 0.96, NFI = 0.99,and CN = 218.64. 4. The information system effectiveness element was affected positively by a direct effect of situation aspect only, and affected by an indirect effect of the leadership characteristics of CIOs aspect and the behavior of CIOs aspect through the situation aspect. Also, the situation element had a positive direct effect to the leadership characteristics of CIOs aspect and the behavior of CIOs aspect, that is; the leadership characteristics of CIOs aspect had a positive direct effect on the behavior of CIOs. The elements which had a total effect on information system effectiveness ranking from maximum to minimum were situation, behavior of CIOs, and leadership characteristics of CIOs.