Description:
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษารายกรณี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปรากฏการณ์ปัจจุบัน
ปัญหา และแนวทางในการจัดการความรู้ของบุคลากรสายสนับสนุน สังกัดคณะศึกษาศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น กลุ่มเป้าหมาย คือ บุคลากรสายสนับสนุน สังกัดคณะศึกษาศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น จำนวน 38 คน เป็นข้าราชการ จำนวน 22 คน พนักงานมหาวิทยาลัย และ
พนักงานราชการ จำนวน 16 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกต การศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์
และจัดประชุมสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และนำเสนอข้อมูลตามกรอบ
แนวคิด นำเสนอผลการวิจัยในรูปแบบรายงานเชิงพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัย พบว่า
ด้านการกำหนดเป้าหมาย (วิสัยทัศน์) หน่วยงานมีการกำหนดเป้าหมายโดยยึดตาม
แนวนโยบายมหาวิทยาลัยขอนแก่น และของคณะศึกษาศาสตร์ โดยผู้บริหารมีนโยบายให้จัด
ประชุมประจำเดือนทั้งบุคลากรสายผู้สอน และบุคลากรสายสนับสนุน การประชุมกลุ่มงาน การ
ประชุมหัวหน้างาน มีการกำหนดเป้าหมายร่วมกันโดยเน้นการพัฒนางาน วิธีการทำงาน เพื่อให้งาน
มีประสิทธิภาพ ทุกคนในกลุ่มงานสามารถทำงานทดแทนกันได้ มีการจัดทำแผนปฏิบัติราชการ
ประจำปี การจัดประชุมสัมมนาระดมสมองจากบุคลากร โดยใช้ปัญหาจากการดำเนินงานที่ผ่านมา
เป็นประเด็นหลักร่วมกับการพิจารณาสภาพแวดล้อมขององค์กรทั้งภายในและภายนอก เพื่อกำหนด
เป้าหมาย/วิสัยทัศน์ หน่วยงาน โดยมีเป้าหมายที่ชัดเจน คือ การพัฒนางาน พัฒนาคน พัฒนาองค์กร
และพัฒนาหน่วยงานให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้
ด้านการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากประสบการณ์ บุคลากรมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ แบ่งปัน
ความรู้ซึ่งกันและกันอยู่เสมอโดยการพูดคุย สอบถาม แลกเปลี่ยน ปรึกษาหารือกัน ในระหว่างการ
ทำงาน และถ่ายทอดประสบการณ์การทำงาน นำความรู้ที่ได้รับจากการเข้าร่วมอบรม ประชุม
สัมมนา สรุปและจัดทำเป็นรายงานนำเสนอที่ประชุมบุคลากรประจำเดือน ซึ่งเป็นการแบ่งปันความรู้ที่
ได้รับมาให้บุคลากรได้รับรู้ร่วมกันทุกคน และแลกเปลี่ยนในการประชุมประจำเดือน ประชุมหัวหน้า
งาน ประชุมกลุ่มงาน ประชุมกลุ่มย่อย มีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร และบุคลากรสายสนับสนุน เพื่อสะท้อนผลการปฏิบัติงานของแต่ละกลุ่มงาน พูดคุยแลกเปลี่ยนถึงข้อผิดพลาดของ
งานที่เกิดขึ้น ร่วมกันวิเคราะห์หาแนวทางปรับปรุงแก้ไขในการทำงานครั้งต่อไป และจัดโครงการ
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การทำงานประจำเดือน แจ้งข้อมูล/ข่าวประชาสัมพันธ์ใน
ระบบการบริหารจัดการสารสนเทศคณะศึกษาศาสตร์ และส่งบุคลากรเข้าร่วมโครงการแสดงผลงาน
และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน
ด้านการสร้างคลังความรู้ บุคลากรมีการสร้างคลังความรู้ โดยการรวบรวมผลงานจากการ
ประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันเมื่อเกิดสิ่งใหม่ในองค์กร นำเสนอผ่านเว็บไซต์ มีวิธีการรวบรวม
จัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบในรูปของแฟ้มข้อมูล แฟ้มสะสมงาน แฟ้มเอกสาร รวบรวมเป็นหมวดหมู่
ในรูปแบบไฟล์ข้อมูล ในคอมพิวเตอร์ ทั้งในระบบสินค้าคงคลัง มหาวิทยาลัยขอนแก่น และฐานข้อมูล
ในระบบการบริหารจัดการสารสนเทศคณะศึกษาศาสตร์ มีการนำความรู้ที่มีอยู่ไปขยายผล ได้แก่ การ
ประชาสัมพันธ์ในเว็บบอร์ด แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในโครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อเป็นการเพิ่มพูน
ความรู้และทักษะการปฏิบัติงาน ช่วยให้ทุกคนสามารถปฏิบัติงานแทนกันได้ การจัดทำคู่มือการ
ปฏิบัติงาน การจัดทำคู่มือการให้บริการ การนำไปประยุกต์ใช้กับงานอื่นๆ ที่มีความสอดคล้องกัน
ปัญหา อุปสรรคของการจัดการความรู้ บุคลากรยังไม่เข้าใจเกี่ยวกับการจัดการความรู้
อย่างแท้จริง การดำเนินการเรื่องการจัดการความรู้ขาดความต่อเนื่องและไม่มีการกำกับติดตามอย่าง
จริงจัง บุคลากรขาดการเรียนรู้ร่วมกัน การให้ความร่วมมือและการยอมรับของบุคคลเกี่ยวกับการ
จัดการความรู้ยังมีน้อย บุคลากรมีภาระงานมากไม่มีเวลาในการจัดการความรู้ การจัดหมวดหมู่ของ
ภาระงานที่หลากหลาย ทำให้การค้นหามาใช้งานค่อนข้างยาก และสับสน
แนวทางในการจัดการความรู้ บุคลากรได้ให้แนวทางในการจัดการความรู้ โดยเห็นว่า
ควรมีการจัดอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการความรู้ บุคลากรควรมีการแสวงหาความรู้ เพื่อ
เตรียมความพร้อมสำหรับการจัดเก็บความรู้อย่างเป็นระบบ โดยการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันและกันทั้ง
ภายในและภายนอกหน่วยงาน ควรมีผู้รับผิดชอบในเรื่องการจัดการความรู้โดยเฉพาะ โดยการ
กำหนดและมีการมอบหมายในแต่ละกลุ่มงานให้ชัดเจน และควรมอบให้สำนักงานประกันคุณภาพ
นำเรื่องการจัดการความรู้ไปเป็นส่วนหนึ่งของการประกันคุณภาพ ซึ่งแนวทางในการจัดการความรู้
ควรมี 8 ขั้นตอน คือ กำหนดนโยบาย จัดทำแผนการจัดการความรู้ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การ
รวบรวม จัดอบรม/สัมมนา จัดทำการจัดการความรู้ในกลุ่มงาน จัดทำปฏิทินปฏิบัติงาน เก็บบันทึก
ข้อมูล เก็บคลังกลาง และเข้าร่วมโครงการแสดงผลงานและแลกเปลี่ยนเรียนรู้