ออกแบบผ้าไหมมัดหมี่โดยการเปลี่ยนค่าน้ำหนักของสีด้วยเส้นยืนสีกลาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบสีสำหรับผลิตภัณฑ์ผ้าไหมมัดหมี่โดยมีการทดสอบผลของสีไหมเส้นยืนที่มีต่อสีของผ้า ทดลองผลิตต้นแบบและติดตามผลการผลิตจากกลุ่มผู้ผลิตผ้าทอพื้นบ้านในจังหวัดบุรีรัมย์ มีวิธีดำเนินการวิจัย ตั้งแต่การสำรวจเฉดสีเคมีที่กลุ่มตัวอย่างผู้ผลิตผ้าไหมมัดหมี่ในจังหวัดบุรีรัมย์ จำนวน 10 กลุ่มนิยมใช้โดยนำผลสำรวจมาออกแบบและจัดทำผ้าไหมตารางสีที่มีการใช้เส้นยืนสีกลางทอขัดกับเส้นพุ่งสีต่าง ๆ จำนวน 20 สี รวม 180 คู่สี และทำการวัดค่าสีด้วยเครื่องวัดค่าสี รุ่น CR-10 พบว่า สีไหมเส้นยืนมีผลต่อการผสานสี ทำให้ความจัดของสี และน้ำหนักของสี ของไหมเส้นพุ่งจะเปลี่ยนไป เมื่อทอขัดกับไหมเส้นยืนสีดำ ทำให้สีจะมีความจัดน้อยที่สุดและมีความสว่างลดลง แต่มีความจัดมากและมีความสว่างของสีมากขึ้นเมื่อทอกับเส้นยืนสีขาว โดยพิจารณาจากค่า L* แต่ทั้งนี้ไม่ว่าจะทอกับเส้นยืนสีกลางสีใด น้ำหนักของสีตามวงจรสียังคงเรียงลำดับตามเดิม จากนั้นทำการออกแบบลายมัดหมี่ และจัดทำผ้าไหมมัดหมี่จำนวน 18 ผืน ทดสอบเส้นยืนสีดำกับสีเทาอ่อน และเส้นยืนสีน้ำตาลแก่กับน้ำตาลอ่อน ผลทดสอบค่าความเป็นสีจากค่า a*, b* พบว่าความเป็นสีเปลี่ยนไปแต่ยังคงเฉดสีเดิม สามารถการนำผลวิจัยไปใช้ประโยชน์เปลี่ยนวิธีการผลิตแบบเดิมที่ช่างมัดหมี่จะทำการมัดหมี่เส้นพุ่งคราวเดียวจะแบ่งไปทอได้ผ้า 2 ผืน ที่มีแบบลายและสีสันของผ้าเหมือนกันทุกประการ แต่การผลิตตามการวิจัยเมื่อมัดหมี่เส้นพุ่งแล้วเสร็จ แบ่งเส้นพุ่งส่วนหนึ่งไปทอขัดกับเส้นยืนสีกลางสีหนึ่ง และนำเส้นพุ่งส่วนที่เหลือไปทอขัดกับเส้นยืนสีกลางอีกสีหนึ่ง ทำให้ได้ผลงานผ้าไหมมัดหมี่ 2 ผืนที่ต่างแบบสี สร้างความหลากหลายให้กับสินค้าได้ และช่วยลดต้นทุนในการผลิตสินค้า