การพัฒนาตํารับอาหารท้องถิ่นบ้านสนวนนอก ตําบลสนวน อําเภอห้วยราช จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อรองรับเมืองท่องเที่ยวทางกีฬาจังหวัดบุรรีัมย์

Abstract

การวิจัยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเกี่ยวกับตํารับอาหารทองถิ่นบานสนวนนอก ต.สนวน อ.ห้วยราช จ.บุรีรัมย์ และพัฒนาตํารับอาหารท้องถิ่นบ้านสนวนนอก ต.สนวน อ.ห้วยราช จ.บุรีรัมย์ ผู้ศึกษาได้ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เจาะลึก ผู้ให้ข้อมูลที่สําคัญ (Key-informants) จํานวน 21 คน โดยใช้รูปแบบของการสัมภาษณ์เชิงลึก (Indepth interview) กับผู้ให้ข้อมูลที่สําคัญ (Key-informants) ที่สามารถตอบประเด็นการวิจัยได้ อย่างสมบูรณ์ ได้แก่ ปราชญ์ชาวบ้านหรือผู้สูงอายุที่มีความรู้ด้านอาหารท้องถิ่นของชุมชน กลุ่ม แม้บ้านที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชุมชนโบราณบ้านสนวนและประชาชนทั่วไปที่อาศัยอยู่ในบริเวณชุมชนนั้น จากนั้นตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูล ด้วยวิธีการเทคนิคสามเส้าในการเก็บรวบรวมข้อมูล (Triangulation) การวิเคราะห์ข้อมูลได้ยึดหลักตรรกะเทียบเคียงแนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่ เกี่ยวข้อง ควบคู๋บริบท (Context) ผลการวิจัย พบว่า 1. ตํารับอาหารหมู่บ้านสนวนนอกมีอาหารประจําท้องถิ่นที่หลากหลายตามฤดูกาล แต่ เมื่อดําเนินการสนทนากลุ่มเพื่อคัดเลือกอาหารที่ชุมชนคิดว่าจะนําเสนอให้กับนักท่องเที่ยวให้เป็นที่ รู้จักหรือเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน โดยมีการคัดเลือกทั้งอาหารคาวและอาหารหวาน จํานวนทั้งสิ้น 8 ชนิด ซึ่งทั้งหมดล้วนเป็นทรัพยากรที่มีอยู่ชุมชน ที่ดําเนินการปลูกเองโดยปราศจากสารเคมี ได้แก่ แกงกล้วยใส่ไก่บ้าน ต้มไก่ใส่ยอดหม่อน ขนมจีนน้ํายาปลากะทิ น้ําพริกปลาทูผัดกับกะทิ รับประทานคู่กับผักสดและผักลวกที่มีอยู่ในชุมชน แกงมะละกอใส่ปูนา อาหารหวาน ได้แก่ ขนมตด หมา ข้าวต้มด่างและขนมตมโยน ซึ่งอาหารแต่ละชนิดล้วนมีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตและประเพณี ของชุมชน กล่าวคือ ชุมชนจะนําอาหารดังกล่าวมาใช้ในการจัดเ้ลียงแขกในงานมงคลต่างๆ 2. การพัฒนาตํารับอาหารชุมชน แม้หมู่บ้านสนวนนอกมีการจัดการท่องเที่ยวแบบโฮม สเตย์ แต่นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะไม่นิยมมาพักค้างคืน แต่เขามาเยี่ยมชมฐานวัฒนธรรมไหมและเขา มาเยี่ยมชมประเพณีของหมู่บ้านมากกว่า ซึ่งได้แก่ การรําเรือมตร้ด และอาหารที่นักท่องเที่ยวจะ นิยมมารับประทานอาหารในชุมชน ส่วนใหญ่จะเป็นมื้อกลางวันเพียงมือเดียว ดังนั้นจุดมุ่งหมายใน การพัฒนาตํารับอาหารท้องถิ่นบ้านสนวน คือ การจัดทําตํารับอาหารที่เป็นมาตรฐาน รวมทั้งการนํา กระบวนการทางวิทยาศาสตร์มาใช้ในการคํานวณพลังงาน เพื่อให้ทราบถึงพลังงานที่ผู้บริโภคจะ ได้รับในแต่ละเมนู รวมทั้งพัฒนาให้เป็นอาหารเพื่อสุขภาพ เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับประโยชน์ในคุณค่า ทางโภชนาการของการรับประทานอาหารท้องถ่ินด้วย และสามารถพัฒนาให้เป็นอาหารเพื่อ สุขภาพและพัฒนาให้กลายเป็นสินค้าของฝากที่สร้างชื่อเสียงให้กับชุมชนต่อไป คําสําคัญ (Keywords) : ตํารับอาหารท้องถิ่น , การพัฒนา , เมืองท่องเที่ยวทางกีฬา,