dc.contributor.author |
พยอม, รอตมงคลดี |
|
dc.contributor.author |
เมธาวี, รอตมงคลดี |
|
dc.contributor.author |
งามตา, โอกาสดี |
|
dc.contributor.author |
จำนงค์, รอตมงคลดี |
|
dc.date.accessioned |
2017-12-04T15:23:41Z |
|
dc.date.available |
2017-12-04T15:23:41Z |
|
dc.date.issued |
2555 |
|
dc.identifier.citation |
ความหลากหลายของชนิดปลาน้ําจืด และการใชประโยชนอยางยั่งยืนในแมน้ําโขง |
en_US |
dc.identifier.uri |
http://dspace.bru.ac.th/xmlui/handle/123456789/3441 |
|
dc.description.abstract |
การศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ําจืด และการใชประโยชนอยางยั่งยืน
ในแมน้ําโขง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี อํานาจเจริญ
มุกดาหาร และนครพนม โดยมีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาบริบทชุมชน ความหลากหลายและ
การแพรกระจายของทรัพยากรชีวภาพพวกปลาน้ําจืด ระบบนิเวศและการใชประโยชน บริเวณแมน้ํา
โขงตอนลาง ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี อํานาจเจริญ มุกดาหาร และนครพนม และเพื่อพัฒนา
การเรียนรูดวยทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร เพื่อใหไดองคความรูใหมโดยการมีสวนรวมของ
ภูมิปญญาทองถิ่น ตลอดจนเพื่อจัดทําฐานขอมูลทรัพยากรชีวภาพและสิ่งแวดลอมในแมน้ําโขง
โดยกระบวนการปฏิบัติการแบบมีสวนรวม โดยใชวิธีการเก็บรวบรวมขอมูลจากเอกสาร การซักถาม
การสนทนากลุมและการทําเวทีประชาคม กระบวนการเรียนรูรวมกันระหวางผูวิจัย ครู นักเรียนและ
ชาวบานในชุมชน การเก็บและวิเคราะหคุณภาพน้ํา (อุณหภูมิ ความโปรงแสง คา pH และคา DO)
และการศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ําจืด โดยการเก็บตัวอยางและนํามาจําแนกชนิด
ในระหวางเดือนตุลาคม 2554 ถึงกันยายน 2555
ผลการศึกษาบริบทชุมชนบานเวินบึก ตําบลโขงเจียม อําเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี
และบานไชยบุรี ตําบลไชยบุรี อําเภอทาอุเทน จังหวัดนครพนม พบวาชุมชนบานเวินบึกเปนชุมชน
ชนบท ที่ประชาชนใชชีวิตอยูอยางมีความสุข สวนใหญประกอบอาชีพการทําประมงในแมน้ําโขงเปน
อาชีพหลัก ชุมชนบานไชยบุรีเปนชุมชนชนบท ประชากรมีฐานะความเปนอยูคอนขางดี มีอาชีพ
การงานที่มั่นคง เชนรับราชการ พนักงาน ทํานา เลี้ยงปลา คาขายและการแปรรูปสัตวน้ํา
จากการศึกษาพบวาชุมชนบานเวินบึก ไมมีปญหาสาธารณสุขที่สําคัญ สวนชุมชนบานไชยบุรี
จากการศึกษาพบวาชาวบานมีปญหาดานสาธารณสุขที่พบ คือ โรคเบาหวาน
การศึกษาระบบนิเวศของแมน้ําโขง ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี อํานาจเจริญ มุกดาหาร และ
นครพนม พบวาน้ํามีคุณภาพดี และลําน้ํามีความหลากหลายของระบบนิเวศสูง ทั้งในลําน้ําและ
บริเวณริมฝงแมน้ํา ทําใหมีทรัพยากรสัตวน้ําชุกชุม ทั้งกุง หอย ปู ปลา มีที่สาธารณะประโยชน
ลําหวย และบุงหลายแหงที่ชาวบานไดใชประโยชนรวมกัน แตปจจุบันพบวาบางบริเวณมีการบุกรุก
ทําลายพื้นที่สาธารณะ ทําใหลําหวยแคบลง ตื้นเขินและบางแหงหมดสภาพไป เนื่องจากมีการถมดิน
รุกล้ําลําน้ําทําใหลําน้ําเปลี่ยนสภาพไป นอกจากนี้ปริมาณน้ําและการไหลของน้ําในแมน้ําโขงก็มี
การเปลี่ยนแปลงไปไมมีความแนนอน โดยเฉพาะในฤดูแลง
การใชประโยชนจากแมน้ําโขง พบวาชาวบานที่อาศัยอยูบริเวณริมฝงแมน้ําโขงและหมูบาน
ใกลเคียงไดใชประโยชนจากแมน้ําโขง โดยใชน้ําเพื่อการอุปโภค บริโภค เพื่อการเพาะปลูกและเลี้ยง
สัตว ใชไมบริเวณริมฝง เพื่อการสรางเครื่องมือประมง เครื่องใชและใชเปนเชื้อเพลิง ใชพื้นที่
สาธารณะประโยชนบริเวณริมฝงแมน้ําเปนที่ทําเลเลี้ยงสัตวและเก็บหาของปา ใชแหลงน้ําเพื่อ
การคมนาคมและการทองเที่ยว เนื่องจากมีสภาพภูมิประเทศที่แปลกและสวยงาม นอกจากนี้
ชาวบานจํานวนมากยังจับสัตวน้ําไดตลอดทั้งป ทั้งเพื่อการบริโภคในครัวเรือน เพื่อจําหนายและเพื่อ
การแปรรูป ทําใหเกิดความมั่นคงดานอาหารในทองถิ่นไดมีการฝกปฏิบัติ เรียนรูรวมกันของนักเรียน ครู ชาวบานและผูวิจัย ในเรื่องการสํารวจ
ทรัพยากรชีวภาพ การวิเคราะหคุณภาพน้ํา การเฝาระวังปญหาสิ่งแวดลอม รวมทั้งการอนุรักษและ
พัฒนาทรัพยากรธรรมชาติบริเวณแมน้ําโขง เพื่อการใชประโยชนอยางยั่งยืน ซึ่งกอใหเกิดผลดังนี้
1. กลุมนักเรียนไดจัดตั้งกลุม เพื่อพัฒนาเครือขายการอนุรักษแมน้ําโขง
2. กลุมชาวบานในชุมชนมีการดําเนินการรวมกัน เพื่อเฝาระวังการทําลายทรัพยากรสัตวน้ํา
ระบบนิเวศและหาแนวทางการเพิ่มผลผลิตจากแหลงน้ํา โดยการหาพันธุสัตวน้ํามาปลอยลงสูแหลงน้ํา
กําหนดเขตอนุรักษและกําหนดเครื่องมือจับสัตวน้ํา
ผลการศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ําจืดในแมน้ําโขง ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี
อํานาจเจริญ มุกดาหารและนครพนม พบปลาน้ําจืดจํานวน 32 วงศ 97 สกุล 164 ชนิด คือ |
en_US |
dc.language.iso |
th_TH |
en_US |
dc.publisher |
มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ |
en_US |
dc.subject |
ปลาน้ําจืด |
en_US |
dc.title |
ความหลากหลายของชนิดปลาน้ําจืด และการใชประโยชนอยางยั่งยืนใน แมน้ําโขงตอนลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ของประเทศไทย |
en_US |
dc.title.alternative |
Species Diversity of Freshwater Fishes, and Sustainable Utilization in the Lower Mekong River, Northeast Thailand |
en_US |
dc.type |
Research |
en_US |