การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง “อารยธรรมขอม” สำาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์

Abstract

บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง “อารยธรรมขอม” สำ หรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ตอนต้น โรงเรียนพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ มีวิธีดำ เนินการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ 1) การร่างหลักสูตร โดยการจัดสนทนากลุ่ม (Focus Group) และการประชุมเชิงปฏิบัติการ ผู้เข้าประชุมประกอบด้วยผู้บริหาร และครูโรงเรียนพนมรุ้ง เพื่อวิเคราะห์จุด แข็งจุดอ่อนของหลักสูตรสถานศึกษา และเสริมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 จากนั้นได้นำมาจัดทำ เป็นเอกสารแล้วจัดประชุมเชิงปฏิบัติการในการวิพากษ์หลักสูตรโดยผู้ร่วมวิพากษ์ประกอบด้วย คณะผู้วิจัย ครูผู้ชำ นาญการด้านการสอนกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ศึกษานิเทศก์เขตพื้นที่การศึกษา เมื่อได้ร่างหลักสูตรแล้ว คณะผู้วิจัยได้ส่งร่างหลักสูตรให้ผู้เชี่ยวชาญได้พิจารณาความเหมาะสมและความสอดคล้องเกี่ยว กับวัตถุประสงค์ เนื้อหา กิจกรรมการเรียนรู้ และการประเมินผล นอกจากนี้คณะผู้วิจัยได้สำ รวจแหล่งเรียนรู้ในชุมชนของ โรงเรียนพนมรุ้งเพื่อเป็นข้อมูลในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 2) การใช้หลักสูตร คณะผู้วิจัยได้ทดลองใช้หลักสูตรกับนักเรียน ชั้น มัธยมปีที่ 1 และ 2 3) การประเมินผลหลักสูตรได้ดำ เนินการประเมินผลโดยใช้แบบสอบถามเพื่อสอบถามนักเรียน การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง “อารยธรรมขอม” สำ หรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ A Local Curriculum Development, “Khmer Civilization”, for Lower Secondary School Students of Phanomrung School, Buriram Province. ฐิตาภรณ์ เวียงวิเศษ 1 / โกวิท วัชรินทรางกูร 2 / อารีรัตน์ เมืองแสน 3 / อมฤทธิ์ บุพโต 4 / ไพจิตร อภัยจิตต์ 5 / จันทรา ปักการะโถ 6 / สุธาทิพย์ สารทพลกรัง 7 Thitaporn Wiangwiset / Kowit Watcharintaranggoon / Areerat Muangsaen / Amarit Buppato / Pijit Apijit / Jantra Paggaratho / Sutatip Sartpongrang 1กลุ่มวิชาทดสอบและวิจัยการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ Subject Group of Testing and Educational Research, Faculty of Education, Buriram Rajabhat University 2กลุ่มวิชาหลักสูตรและการสอน คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ Subject Group of Curriculum and Instruction, Faculty of Education, Buriram Rajabhat University 3สาขาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ Physics Program, Faculty of Science, Buriram Rajabhat University 4 โรงเรียนบุรีรัมย์พิทยาคม จังหวัดบุรีรัมย์ Buriramphitthayakhom School, Buriram Province 5 โรงเรียนพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ Supervisor, Office of Buriram Primary Educational Service Area 3 6 ศึกษานิเทศก์ สำ นักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา บุรีรัมย์ เขต 3 Phanomrung School, Faculty of Science, Buriram Province 7 สำ นักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ Office of Academic Service and Information Technology, Buriram Rajabhat University 8 102 รมยสาร ปีที่ 14 ฉบับที่ 2 (พฤษภาคม – สิงหาคม) 2559 และสัมภาษณ์เชิงลึกตัวแทนนักเรียน ผู้บริหาร เพื่อนครู ที่สอน ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาและชุมชน ผลการวิจัยพบว่า ได้หลักสูตรท้องถิ่นเรื่องอารยธรรมขอม สำ หรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งผลการประเมินการใช้หลักสูตร พบว่าหลัง เรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ 2 มีความรู้ความ เข้าใจเกี่ยวกับหลักสูตรท้องถิ่นอารยธรรมขอมหลังเรียน อยู่ในระดับมาก ค่าเฉลี่ย 3.84 และ 3.89 ตามลำดับ โดย นักเรียนมีความภูมิใจในแหล่งอารยธรรมขอมในท้องถิ่นของ ตน นักเรียนมีจิตสำ นึกรักในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่นของตนเอง รู้สึกรักประเทศ ชาติ และท้องถิ่นมุ่งทำ ประโยชน์และสร้างสิ่งที่ดีงามให้ สังคมและท้องถิ่นตามลำดับ นักเรียนมีความพึงพอใจในการ ปรับปรุงการเรียนในหลักสูตรท้องถิ่นมากที่สุดคือด้านการ จัดการเรียนการสอน รองลงมาคือ ด้านการวัดผลประเมิน ผล และด้านคุณลักษณะ/บุคลิกภาพนักเรียน ผู้ปกครอง อยากให้เด็กได้เรียนวิชานี้ต่อไป เพราะเป็นเอกลักษณ์ให้ ภูมิใจในท้องถิ่นของตน กิจกรรมที่ผู้ปกครองภูมิใจคือเห็น บุตรได้แสดงละครเกี่ยวกับพนมรุ้ง และส่วนหนึ่งบุตรได้เล่า ความรู้เกี่ยวกับพนมรุ้งให้ผู้ปกครองฟัง และเห็นบุตรวาดรูป และเขียนบรรยายเกี่ยวกับปราสาทพนมรุ้ง ครูผู้สอนกล่าว ว่า วิชานี้เป็นที่สนใจของนักเรียน ชุมชนเสนอแนะว่า ถ้าจะ ให้ต่อเนื่อง ต้องให้หน่วยงานในท้องถิ่นเข้ามาช่วยสนับสนุน อีกทางหนึ่ง และต้องการให้โรงเรียนออกไปทำกิจกรรมเผย แพร่ความรู้เกี่ยวกับพนมรุ้งให้ชุมชนรับรู้ด้วย คำสำ คัญ: หลักสูตรท้องถิ่น, อารยธรรมขอม Abstract The purpose of this study was to develop the local curriculum, “Khmer Civilization”, for lower secondary school students of Phanomrung School, Buriram Province. There were 3 stages of studying: 1) Curriculum Drafting. This step was done through a Focus Group and a workshop. The workshop participants included the school administrators and the teachers of Phanomrung School. The result of this workshop was the draft of local curriculum, and the draft was sent to the curriculum experts to examine the appropriateness and the concordance between objectives and contents, learning activities and assessment. The researcher team not only had organized the workshop but also had surveyed learning resources in the community of Phanomrung School to be information for learning activities setting. 2) Curriculum Implementation. The researchers tried out the draft curriculum with the lower secondary school students, Matthayomsueksa1 and 2. 3) Curriculum Evaluation. The researchers employed the questionnaire to ask the students and did the depth-interview with the students’ representatives, the administrators, teachers, and the school board committee who were people from the community. The result of the study was the local curriculum entitled “Khmer Civilization” for lower secondary school students of Phanomrung School, Buriram Province. The results from the curriculum evaluation revealed that the students had knowledge and understanding the curriculum at the high level. They were proud of the civilized area of their community, realized to conserve their natural resources, arts and cultures, festivals, had the feeling of loving their country and locality, focused on making benefits and decent deeds for society and locality, consecutively. The most satisfaction in learning improvement in this curriculum was learning and teaching area. The parents wished this program available for their children because the curriculum revealed their identity and made them proud of their homeland. The activities that the parents were proud of the children played the Phanomrung Sanctuary Drama, told the story of Phanomrung Castle to their parents. The teachers told that this subject interested the students, and the parents suggested the community officers Vol. 14, No. 2 (May - August) 2016 ROMMAYASAN 103 support this project, and the school should also do activities to give knowledge concerning Phanomrung to the community. Keywords: Local Curriculum, Khmer Civilization