บทคัดย่อ งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนของวัยรุ่นตอนปลายใน กรุงเทพมหานคร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเหตุผลหลัก และเปรียบเทียบความแตกต่างของการ เห็นคุณค่าในตนเอง และความรู้เรื่องโรคเอดส์ ระหว่างวัยรุ่นตอนปลายที่มีพฤติกรรมการมี เพศสัมพันธ์ข้ามคืนกับวัยรุ่นตอนปลายทั่วไปที่ไม่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืน กลุ่มตัวอย่างเป็นวัยรุ่นตอนปลายที่มีอายุระหว่าง 18– 22 ปี และอาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 40 คน แบ่งเป็นเพศชายและเพศหญิงกลุ่มละ 20 คน เก็บข้อมูล โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และนำมาวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) เพื่อจำแนกเหตุผลหลักของวัยรุ่นหญิงและชายในการ มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืน 3 ด้าน คือ 1) เหตุผลที่มาจากปัจจัยภายในบุคคล (Intrapersonal Domain) 2) เหตุผลที่มาจากปัจจัยด้านความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล (Interpersonal Domain) และ3) เหตุผลที่มาจากปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Domain) และเปรียบเทียบ ความแตกต่างของการเห็นคุณค่าในตนเองและความรู้เรื่องโรคเอดส์กับกลุ่มวัยรุ่นตอนปลายทั่วไปที่ ไม่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนโดยใช้สถิติ t-test ผลการศึกษาพบว่า 1. วัยรุ่นตอนปลายที่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนและวัยรุ่นตอนปลายทั่วไปที่ ไม่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนมีการเห็นคุณค่าในตนเองไม่แตกต่างกัน 2. วัยรุ่นตอนปลายที่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนและวัยรุ่นตอนปลายทั่วไปที่ ไม่มีพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนมีความรู้เรื่องโรคเอดส์ไม่แตกต่างกัน 3. เหตุผลหลักในการมีพฤติกรรมทางเพศแบบเพศสัมพันธ์ข้ามคืนที่วัยรุ่นตอนปลาย เพศชายส่วนใหญ่รายงาน คือ เหตุผลหลักจากปัจจัยด้านความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล (ร้อยละ 60) เช่น ความยั่วยวนของคู่นอน ในขณะที่เหตุผลหลักที่วัยรุ่นตอนปลายเพศหญิงส่วนใหญ่รายงาน คือ เหตุผลหลักจากปัจจัยภายในบุคคล (ร้อยละ 60) เช่น ความภาคภูมิใจในเสน่ห์ทางเพศของตน 4. ปัจจัยที่น่าจะมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืนของวัยรุ่น ตอนปลายทั้งหญิงและชาย คือ การมีค่านิยมและทัศนคติที่ดีต่อการมีเพศสัมพันธ์ข้ามคืน การขาด การสื่อสารในครอบครัว การเคยมีประสบการณ์ทางเพศในอดีต ความพึงพอใจในตัวคู่นอนข้ามคืนการเห็นแบบอย่างในสังคม การตามแบบอย่างกลุ่มเพื่อน การแยกจากครอบครัวมาพักอาศัยคน เดียวหรืออยู่กับเพื่อน และการดื่มสุราหรือแอลกอฮอล์